Region:
Siódme największe miasto Turcji nie posiada uroku Stambułu, powagi Ankary oraz historii równie bogatej jak Izmir, ale z pewnością podróżnicy odwiedzający Adanę nie będą rozczarowani. Nowoczesna metropolia kryje kilka prawdziwych perełek architektury oraz jest ojczyzną jednego z najsłynniejszych dań tureckiej kuchni - kebabu Adana.
Miasto położone jest nad rzeką Seyhan, w sercu równiny Cylicyjskiej (tr. Çukurova), której płaskie, dobrze nawodnione tereny są jednym z najbardziej urodzajnych obszarów na świecie. Strategiczne położenie Adany od wielu tysiącleci czyniło ją bramą prowadzącą z Bliskiego Wschodu i Azji Środkowej do Anatolii i dalej, do Europy. Droga z Adany na równinę anatolijską prowadzi przez tzw. Wrota Cylicyjskie, czyli przełęcz Gülek w górach Taurus.
Nazwa miasta najprawdopodobniej pochodzi z czasów hetyckich, od nazwy Uru Adaniyya — położonej na terenie królestwa Kizzuwatna (czyli Cylicja). Inne źródła wywodzą pochodzenie nazwy od mitycznego greckiego plemienia Danaus, które osadziło się w tym regionie. W Iliadzie Homer wspomina wprost nazwę Adana, a w czasach hellenistycznych miasto nazywane było Antiochią nad Sarus (czyli rzeką Seyhan).
Historia miasta
Najstarsze ślady osadnictwa na terenie Adany zostały znalezione w samym centrum miasta, w tumulusie Tepebağ, datowanym na okres neolitu, od 6000 roku p.n.e. W sumeryjskim Eposie o Gilgameszu pada nazwa Adana, ale nie jest możliwe przeprowadzenie identyfikacji tego miejsca ze znanym nam obecnie miastem.
W II tysiącleciu p.n.e. Adana znajdowała się pod kontrolą królestwa Kizzuwatna, które od 1335 roku p.n.e. było protektoratem hetyckim. Po rozpadzie imperium Hetytów Adana przechodziła pod kontrolę kolejno: asyryjską, perską, grecką i rzymską. Dzieje Adany połączone są z historią pobliskiego Tarsu (obecnie Tarsus) - znaczenie tych dwóch ośrodków zmieniało się wraz ze zmianami w biegu rzeki Seyhan.
W VII wieku n.e. Adanę zdobyli Arabowie, od których odbili ją w IX wieku Bizantyjczycy. W XI wieku tereny Anatolii opanowali Turcy Seldżuccy. Od tego czasu o tereny Cylicji walczyli przez kilka wieków krzyżowcy, Bizancjum i Ormianie. Do 1359 roku Adana była stolicą Ormiańskiego Królestwa Cylicji, ale cesarz bizantyjski Konstantyn III przekazał miasto panującym w Egipcie Mamelukom. Jeden z tureckich rodów, który osiedlił się wówczas w Adanie - Ramadanidzi — rządził miastem aż do podboju osmańskiego na początku XVI wieku. Ramadanidzi zachowali duże wpływy w regionie, a po wprowadzeniu nazwisk w Turcji znani są jako rodzina Onur.
Adana — autorką zdjęcia jest Kamila Mądrzyńska
Adana obecnie
Miasto jest jednym z największych ośrodków przemysłowych Turcji. Początki rozwoju gospodarczego Adany sięgają II połowy XIX wieku, kiedy to Europa zaczęła sprowadzać z Turcji duże ilości bawełny, gdyż wskutek wojny domowej w Stanach Zjednoczonych tamtejsza produkcja bawełny znacząco spadła. Chwilowy kryzys gospodarczy w rozwoju miasta rozpoczął się w 1915 roku, po wygnaniu z Adany liczne społeczności ormiańskiej, która zarządzała większością produkcji przemysłowej. Ponowny rozkwit nastąpił po proklamowaniu Republiki Tureckiej i otwarciu zamkniętych uprzednio fabryk. Po powstaniu zapory Seyhan w latach 50-tych XX wieku obszar równiny Çukurova przeżył gwałtowny wzrost produkcji rolniczej. Ponadto miasto jest znaczącym centrum akademickim, gdyż mieści się w nim Uniwersytet Çukurova, na którym studiuje ponad 23 tysiące studentów.
Na ulicach Adany — autorką zdjęcia jest Magdalena Wanta
Informacje praktyczne
Klimat
Z racji swojego położenia przy zbiornikach wodnych, które nawadniają tereny uprawne wokół Adany, klimat panujący w mieście niestety nie należy do przyjemnych, zwłaszcza w lecie w Adanie jest bardzo wilgotno i duszno. Pragniemy też ostrzec przed kosztowaniem wody z kranu w Adanie, grozi to naprawdę nieprzyjemnymi konsekwencjami!
Przeczytaj więcej o wodzie pitnej
Więcej informacji o Adanie znajdziecie w relacji Nasza turecka przygoda.
Kuchnia lokalna
W potrawach typowych dla Adany widoczne są wpływy kuchni wędrownych plemion pasterskich Yörüków, Arabów i Ormian. Najpopularniejsze dania przygotowywane są z baraniny z dodatkiem bulguru i charakteryzują się pikantnym smakiem, który uzyskiwany jest przez obfite korzystanie z czerwonej papryki.
Najbardziej znana potrawa wywodząca się z tego miasta to Adana kebab. Przygotowywany jest on z mielonego mięsa, mocno przyprawionego papryką. To danie rozsławiło lokalną kuchnię w całej Turcji.
Kebab Adana
Charakterystycznym lokalnym napojem jest şalgam czyli sfermentowany sok z czarnej marchwi. Posiada on korzystny wpływ na organizm, a jego charakterystyczny smak można szybko pokochać lub znienawidzić.
Uliczny sprzedawca şalgamu w Adanie — autorką zdjęcia jest Magdalena Wanta
Popularne desery podawane w Adanie to m.in. halka tatlı oraz taş kadayıf oraz owoce, rosnące obficie na równinie Çukurova.
Co warto zobaczyć:
Pamiątką po najdawniejszym osadnictwie na terenie Adany jest wzgórze Tepebağ, na którym archeolodzy odkryli ślady działalności ludzkiej z czasów neolitycznych. Dzielnica, w obrębie której znajduje się wzgórze, położona jest w pobliżu mostu Taşköprü. Most ten to pamiątka z czasów rzymskich, do niedawna jeszcze użytkowana przez ruch samochodowy.
Wiele zabytkowych budynków w Adanie wzniesionych zostało w XV i XVI wieku n.e., za czasów rządów dynastii Ramadanidów (Ramazanoğlu). Z tego okresu pochodzi budynek mieszkalny Ramazanoğlu, zbudowany w 1495 roku przez Halil Beja. To jeden z najstarszych zachowanych domów mieszkalnych na terenie Turcji.
Łaźnia Bazarowa (tr. Çarşı Hamam), wzniesiona w 1529 roku przez Piri Paszę jest największą łaźnią w mieście. Przykryta jest pięcioma kopułami, a jej wnętrze włożone jest marmurem. Druga łaźnia z tego okresu - Irmak Hamam - postawiona została w 1494 roku przez Halil Beja na miejscu dawnej łaźni rzymskiej.
Dwa meczety zbudowane w okresie panowania Ramadanidów to Ulu Camii, najciekawszy architektonicznie meczet w Adanie, oraz Yağ Camii, wzniesiony w stylu seldżuckim.
Wśród pozostałych historycznych meczetów Adany warto wymienić Nowy Meczet (tr. Yeni Camii) z 1724 roku, z widocznymi wpływami architektury mameluckiej, oraz drewniany meczet Hasan Ağa, zbudowany w XVI wieku bez użycia gwoździ.
Największą atrakcją turystyczną Adany, dosłownie i w przenośni, jest nowy meczet Sabancı Merkez Camii, otwarty dla wiernych w 1998 roku. Posiada aż 6 minaretów, a jego przestronne wnętrze może pomieścić aż 28,5 tysiąca osób. To największy meczet w Turcji i jedna z największych tego typu budowli na całym Bliskim Wschodzie.
Wielka Wieża Zegarowa (tr. Büyük Saat Kulesi) wyróżnia się swoją wysokością - wznosi się aż na 32 metry - co czyni ją najwyższą wieżą zegarową w Turcji. Zbudowana została na polecenie lokalnego gubernatora w 1882 roku, uszkodzona podczas francuskiej okupacji po zakończeniu I wojny światowej i odbudowana w 1935 roku. U stóp wieży rozciąga się kryty bazar o nazwie Kazancılar Çarşısı.
W Adanie znajduje się kilka ciekawych placówek muzealnych. Lokalne Muzeum Archeologiczne należy do najstarszych w Turcji. W swoich kolekcjach posiada eksponaty sięgające okresu hetyckiego. Muzeum Etnograficzne specjalizuje się w ekspozycjach przedstawiających życie i tradycje plemion Yörüków. Muzeum Atatürka jest placówką zlokalizowaną w domu, w którym zatrzymywał się Mustafa Kemal podczas swoich wizyt w Adanie.
Pozostałe placówki muzealne w Adanie to Muzeum Mozaik Misis, Muzeum Literatury Karacaoğlan, Muzeum Kina, Muzeum Męczenników Yeşiloba, Muzeum Fotografii Mehmeta Baltacı oraz Muzeum Miejskie Adany.
W Adanie działa również wiele galerii sztuki. Do najważniejszych należy Centrum Kulturalne Sabancı, Galeria Sztuki 75-lecia, Galeria Sztuki w Ratuszu oraz Galeria Sztuki w Centrum Kulturalnym Seyhan.
Jak dotrzeć?:
Pociągiem: co bywa w Turcji rzadkością, Adana posiada połączenia kolejowe z kilkoma dużymi miastami w Turcji. Dworzec kolejowy w Adanie położony jest przy północnym końcu Ziyapaşa Bulvarı, praktycznie w centrum metropolii. Dwa najważniejsze pociągi kursujące przez Adanę to:
- İçanadolu Mavi Treni - przez Konyę (7 godzin jazdy), Afyon (11 godzin) i Kütahya (13 godzin) do Stambułu (19 godzin)
- Çukurova Mavi Treni - z Mersinu (2 godziny jazdy) przez Adanę, Niğde (4 godziny) i Kayseri (5 godzin) w Kapadocji do Ankary (12 godzin)
Dodatkowo z Adany kursują pociągi lokalne przez Tarsus do Mersinu (2 godziny jazdy), które odjeżdżają co pół godziny w ciągu dnia.
Dworzec kolejowy w Adanie - autorką zdjęcia jest Magdalena Wanta
Autokarem: do Adany można dojechać bezpośrednio ze wszystkich większych miast w Turcji, w tym z Afyonu (13 godzin jazdy), Ankary (7 godzin), Antakyi, Antalyi (10 godzin), Bursy (13 godzin), Diyarbakır (10 godzin), Gaziantep (3 godziny), Izmiru (13 godzin), Kayseri, Konyi (5 godzin), Malatyi, Mersinu (1 godzina), Samsunu (14 godzin), Stambułu (13 godzin) i Vanu. Dworzec autokarowy w Adanie położony jest około 6 km na zachód od centrum miasta.
Dolmuszem: dojazd do okolicznych miasteczek i wsi, w tym do Kadirli (2 godziny jazdy) i Kozan (1 godzina), zapewniają połączenia dolmuszem. Dolmusze odjeżdżają ze swojego dworca o nazwie Yüreğı Otogar.
Samolotem: wygodnym rozwiązaniem może być podróż samolotem ze Stambułu, jak również z Ankary i Izmiru. Lotnisko w Adanie leży 4 km na zachód od centrum miasta, bliżej niż dworzec autokarowy!
Samochodem: przez Adanę przebiega autostrada/trasa szybkiego ruchu prowadząca na wschód do Gaziantepu (222 km) i Şanlıurfy (365 km). W kierunku zachodnim droga ta rozdziela się w okolicach miasta Tarsus (53 km) na dwie odnogi: jedna z nich prowadzi dalej wzdłuż wybrzeża Morza Śródziemnego przez Mersin (85 km), Anamur (299 km), Alanyę (426 km) i Manavgat (484 km) do Antalyi (647 km). Druga odnoga wiedzie przez góry Taurus i przełęcz Gülek w głąb Anatolii, w kierunku na Kapadocję (około 250 km) i stolicę kraju - Ankarę (480 km).
Powiązane artykuły:
- Zaloguj się albo zarejestruj aby dodać komentarz
Odpowiedzi
krys
Wysłane przez Anonim (niezweryfikowany) w
Alanya - Adana
Wysłane przez Iza w
Zakwaterowanie w Adanie ?
Wysłane przez Anonim (niezweryfikowany) w
Jak najszybciej i najtaniej
Wysłane przez Anonim (niezweryfikowany) w
Jak najszybciej i najtaniej dojechać z Adany do Kapadocji?
Wysłane przez Anonim (niezweryfikowany) w
Zdecydowanie nie zgadzam sie
Wysłane przez Anonim (niezweryfikowany) w
Popieram!
Wysłane przez Anonim (niezweryfikowany) w