Samsun

Współrzędne GPS: 41.294319, 36.298828

Region: 

Położony na wybrzeżu Morza Czarnego Samsun może poszczycić się znakomitą lokalizacją pomiędzy deltami dwóch ważnych rzek. Na zachód od miasta Czerwona Rzeka (tr. Kızılırmak), najdłuższa rzeka Turcji, tworzy rozbudowaną deltę z żyznymi obszarami rolnymi. Na wschodzie ujście do Morza Czarnego znajduje Zielona Rzeka (tr. Yeşilırmak), przepływająca przez niezwykle ważne historycznie miasta Anatolii, w tym przez Tokat, Komanę Pontyjską i Amasyę.

Samsun

Historia miasta

Legendarne początki miasta wiążą się z opisywanym przez antycznego geografa Strabona plemieniem wojowniczych kobiet - Amazonek. Słynęły one ze swojej waleczności i opanowania sztuki wojennej. Legenda głosi, że usuwały one sobie jedną z piersi, aby lepiej strzelać z łuku.

Najstarsze ślady osadnictwa w okolicach Samsunu pochodzą z okresu paleolitu i zostały odkryte w jaskiniach w Tekkeköy - miasteczku położonym 15 km na wschód od Samsunu. Znaleziska datowane na chalkolit (epokę miedzi) oraz epokę brązu znaleziono natomiast w kopcu Dundartepe. W obu wspomnianych lokalizacjach zidentyfikowano również ślady osadnictwa hetyckiego.

Sam Samsun, nazywany wówczas Amisos, został założony przez kolonizatorów z Miletu w połowie VIII wieku p.n.e. Dostrzegli oni i wykorzystali korzystne położenie osady - sprzyjające rozwojowi handlu z terenami Centralnej Anatolii oraz rolnictwa w żyznej delcie Kızılırmak.

W III wieku p.n.e. Samsun został włączony do Królestwa Pontu, a w 47 roku p.n.e. zdobyli go Rzymianie, których po upadku Zachodniego Cesarstwa Rzymskiego w naturalny sposób zastąpili Bizantyjczycy.

Pierwszy raz pod wpływy tureckie miasto dostało się w 1200 roku, zdobyte przez Seldżuków. Epizod historyczny, kiedy to miasto zostało przejęte przez Genueńczyków i włączone w ich sieć handlową zakończył się spaleniem miasta przed jego opuszczeniem przez obywateli Genui.

W czasach osmańskich tereny wokół Samsunu zaczęły być intensywnie wykorzystywane pod uprawę tytoniu, a gdy w połowie XIX wieku miasto zostało połączone z innymi znaczącymi ośrodkami linią kolejową, handel tytoniem rozwinął się na pełną skalę.

W najnowszej historii Turcji Samsun zapisał się jako miejsce, w którym Mustafa Kemal Atatürk zszedł na ląd z parowca Bandırma po przepłynięciu wybrzeża aż ze Stambułu. Był to pierwszy krok w kierunku tureckiej wojny o niepodległość, prowadzący do powstania Republiki Tureckiej.

Samsun współcześnie

Rozległe miasto, liczące sobie przeszło pół miliona mieszkańców, jest największym tureckim portem nad Morzem Czarnym. Dla większości podróżnych stanowi dogodny punkt przesiadkowy w wojażach po Turcji.

Co warto zobaczyć: 

Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne posiada w swojej kolekcji mozaiki z czasów rzymskich, złotą biżuterię z czasów Królestwa Pontu oraz wystawę poświęconą antycznym operacjom czaszki.

Muzeum Atatürka - upamiętnia wydarzenia z 1919 roku i początek tureckiej wojny o niepodległość. Można tu obejrzeć sypialnię i pracownię Mustafy Kemala oraz kilka należących do niego przedmiotów.

W poszukiwaniu korzystnych okazji zakupowych można zajrzeć na tzw. Rus Pazari czyli targ rosyjski - pomysł znany Polakom z początku lat 90-tych XX wieku.

Najstarszy budynek w mieście to meczet Pazar, zbudowany przez Ilchanidów - dynastę pochodzenia mongolskiego - w XIII wieku.

Samsun można zwiedzić w formie przejażdżki pojazdem konnym.

Jak dotrzeć?: 

Samolotem: lokalne lotnisko przyjmuje kilka lotów dziennie ze Stambułu oraz kilka tygodniowo z Ankary.

Pociągiem: dwa pociągi dziennie łączą Samsun z Sivas (9 godzin jazdy), zatrzymując się po drodze w Amasyi.

Autokarem: Samsun posiada połączenia autokarowe ze wszystkimi większymi miastami w Turcji, w tym ze Stambułem (11 godzin jazdy), Ankarą (7 godzin), Kayseri (9 godzin) i Trabzonem (6 godzin). Lokalne połączenia obsługują trasy do Amasyi, Giresun i Sinop.

Samochodem: Jadąc z zachodu, ze Stambułu, trasa prowadzi malowniczym wybrzeżem Morza Czarnego, ale jej odcinek od Amasry do Sinop (trasa nr 010) to kręta droga górska, nieustannie remontowana z powodu obsuwających się do morza fragmentów asfaltu. Na tym odcinku średnia prędkość przejazdu nie przekracza 30-40 km/h. Długość trasy wybrzeżem wynosi 950 km.

Jeżeli chcecie poświęcić malowniczość na rzecz prędkości, to trasa śródlądowa wiedzie autostradą (trasa nr 80) ze Stambułu przez Izmit i Bolu, aż do Gerede (odcinek płatny). Dalej, nadal trzymając się trasy nr 80, jedzie się przez Merzifon i na wysokości Samsunu dociera na wybrzeże Morza Czarnego. Całkowita długość trasy wynosi wówczas 740 km.

Jadąc z kierunku wschodniego, z Trabzonu, mamy do pokonania 330 km, jadąc wzdłuż wybrzeża trasą nr 010.

Z Turcji centralnej, a dokładnie z Ankary, najprostsza trasa wiedzie drogą nr E88/200 przez Kırıkkale, do Sungurlu (nr 200/190), Çorum (nr 785) i Merzifon (nr 795). Jest doskonale oznaczona już w samej Ankarze. Jej długość to 412 km.