Dondurma to po turecku lody. Jednakże tradycyjne tureckie lody różnią się znacznie smakiem i konsystencją od swoich europejskich odpowiedników. Konsystencja dondurmy jest zwarta, gęsta i ciągnąca się, a lody o wiele wolniej się rozpuszczają, co nie jest bez znaczenia w trakcie gorącego tureckiego lata.

Dondurma zawdzięcza swoja gęstość dodatkowi dwóch specyficznych składników. Pierwszym z nich jest salep, a drugim - mastyks. Salep to niezwykły rodzaj mąki, która powstaje z bulw dwóch odmian dzikich orchidei: Orchis mascula i Orchis militaria. Mąka ta zawiera specjalną skrobię, nazywaną po turecku bassorin. Natomiast mastyks to żywica o charakterystycznym smaku, pozyskiwana z krzewu rosnącego w regionie Morza Egejskiego. Z produktów zawierających mastyks słynie obecnie przede wszystkim grecka wyspa Chios. Lody z dodatkiem mastyksu można w Turcji kupić głównie w okolicach Çeşme.

Ojczyzną tureckiej dondurmy z dodatkiem salepu jest położone w Anatolii południowo-wschodniej miasto Kahramanmaraş. Historia lodów głosi, że powstały one dzięki położeniu miasta u podnóża pokrytych śniegiem gór Ahir. Sprowadzany z gór śnieg w połączeniu z mlekiem kóz wypasanych na górskich pastwiskach, żywiących się wspomnianymi wyżej bulwami orchidei oraz sokiem ze świeżych owoców dał początek produkcji dondurmy.

Jeśli dotrzecie do tego miasta, to najwłaściwszym miejscem do skosztowania dondurmy jest, polecana przez miejscowych, cukiernia Yaşar Pastanesi. Jeżeli natomiast nie możecie wybrać się aż tak daleko w głąb Anatolii, to podobne lody znajdziemy w innych regionach kraju.

Punkty sprzedaży tradycyjnej dondurmy można często rozpoznać po magicznych sztuczkach wyczynianych przez jej sprzedawców: wymachują oni płatami lodów w powietrzu, rozciągają je demonstrując ich elastyczność, a w międzyczasie głośno uderzają w zdobiące stoiska z lodami dzwonki. Dondurma jest przez nich również bezustannie ubijana charakterystycznymi metalowymi prętami, a podczas dzielenia jej na porcje nie używa się znanych nam urządzeń tworzących zgrabne kuleczki, a raczej odrywa lub odcina nożem.

Nastawiając się na zakup tradycyjnych lodów tureckich ze sklepowej chłodni należy wypatrywać produktów firmy Mado, która ma swoją siedzibę główną oczywiście w Kahramanmaraş.

Najczęściej spotykane smaki dondurmy to:

• cytrynowy (limonlu)
• z orzechami laskowymi (fındıklı)
• śmietankowy (kaymak)
• wiśniowy (vişneli)
• bananowy (muzlu)
• migdałowy (bademli)

i wiele, wiele innych.