Wśród niezliczonych miejsc o znaczeniu historycznym, położonych w górach Taurus w okolicach Silifke, Uzuncaburç wydaje się być najważniejszym, a zarazem - najpiękniejszym. Na terenie tej niepozornej wioski stoją pozostałości ważnego sanktuarium religijnego, noszącego niegdyś nazwę Diocaesarea. W okresie antycznym było to centrum kultu Zeusa Olbiosa, przyciągające z daleka pielgrzymów i pozostające pod pieczą mieszkańców pobliskiego miasta Olba. Znaczenie Diocaesari można przyrównać do roli, jaką pełniła świątynia w Didymie w stosunku do miasta Milet lub wyrocznia w Klaros dla mieszkańców kolonii jońskich na wybrzeżu egejskim.

Rys historyczny

W okresie hellenistycznym na tereny Cylicji dotarł grecki kult Zeusa, najważniejszego bóstwa z helleńskiego panteonu. Jak to często w historii religii bywa, postać Zeusa została tu utożsamiona z lokalnym bóstwem, w wyniku czego rozwinął się kult Zeusa Olbiosa, którego najważniejsze sanktuarium znajdowało się na terenie obecnej wsi Uzuncaburç. Wspaniała świątynia w porządku korynckim, wzniesiona tu w czasach panowania Seleucydów stanęła najprawdopodobniej w miejscu zajmowanym uprzednio przez sanktuarium poświęcone lokalnemu bóstwu.

W późniejszych czasach, w okresie rzymskim, wokół świątyni rozrosła się osada znana od 72 roku n.e. jako Diocaesarea. Z tego okresu pochodzi wiele zabudowań, których ślady zachowały się do naszych czasów. Należy do nich m.in. teatr, wspaniała brama oraz ulica kolumnadowa.

Prace archeologiczne

Wielu europejskich podróżników, którzy odwiedzili ten region Azji Mniejszej, trafiało do Diocaesarei. W 1890 roku świątynię Zeusa ujrzał J.T. Bent, który zasugerował, że powstała ona w II wieku n.e. Wniosek ten wyciągnął na podstawie porównań z innymi, podobnymi budowlami z Palmyry i Pompeiopolis.

Kilka lat później do Diocaesarei dotarli R. Heberdey i A. Wilhelm, którzy odkryli na jej terenie inskrypcję z imieniem Seleukosa I Nikatora, jednego z dowódców w armii Aleksandra Wielkiego. Panował on w latach 312-281 p.n.e. nad wschodnią częścią imperium utworzonego przez tego macedońskiego władcę. Odkrycie to skłoniło badaczy do zrewidowania poglądów na datę powstania świątyni Zeusa. Dodatkowym argumentem za przypisaniem budowy świątyni Seleukosowi I była forma korynckich kapiteli kolumn świątyni.

W XIX wieku ruiny antycznych budowli były w lepszym stanie niż obecnie - w późniejszym czasie wiele ich fragmentów zostało wykorzystanych przy budowie domostw mieszkalnych w Uzuncaburç. W 1970 roku stanowisko objęto ochroną państwową i większość z tych domów została opuszczona przez ich mieszkańców. Niektóre z nich zostały następnie rozebrane, ale wiele nadal stoi wśród ruin Diocaesarei.

Plany antycznego miasta stworzone w latach 1908 oraz 1925 nie obejmowały całego terenu. W 2002 roku wykonano ponowne pomiary stanowiska i sporządzono jego nowy plan, obejmujący nie tylko antyczne budowle, ale także współczesne zabudowania wsi Uzuncaburç.

Informacje praktyczne

Podobno za wstęp na teren ruin Diocaesarei pobierane są opłaty, jednakże podczas dwóch wizyt w 2013 roku nikt nie oczekiwał od nas kupna biletu.

Podczas wizyty w Diocaesarei warto wybrać się również do ruin miasta Olba, położonych 4 km na wschód. Dodatkowo warto zajrzeć po drodze do wioski Cambazlı (9 km na wschód od Olby).