Edremit

Współrzędne GPS: 39.595100, 27.020201

Region: 

Chociaż administracyjnie miasto Edremit należy do prowincji Balıkesir, to z racji swojego położenia - nad Zatoką Edremit (tr. Edremit Körfezi), w miejscu gdzie kończy się wysunięty na zachód półwysep Biga - można go zaliczyć do miast historycznej Troady, której stanowi najdalej na południowy-wschód wysunięty punkt. Chociaż miasto nosi nazwę wywodzącą się od antycznego Adramyttionu, to w rzeczywistości ruiny tej starożytnej osady położone są dalej na południe, w Burhaniye, a sam Edremit jest nowoczesną miejscowością, w której trudno szukać spektakularnych zabytków. Znaczenie turystyczne Edremitu wynika z jego położenia na skrzyżowaniu szlaków komunikacyjnych - w czasie podróży przez Turcję właśnie tutaj należy zdecydować, czy będzie się jechać dalej na południe, wzdłuż wybrzeża egejskiego, czy też skieruje na wschód - w głąb Azji Mniejszej.

Produkcja przecieru pomidorowego w Edremicie

Zarys historii

Najdawniejsze dzieje osadnictwa na tym obszarze związane są z pobliskim Adramyttionem, a zostały one przedstawione w artykule poświęconym miejscowości Burhaniye. Historia samego Edremitu rozpoczęła się natomiast w 1093 roku, kiedy to Adramyttion został zniszczony podczas najazdu oddziałów Turków seldżuckich pod dowództwem Çaka Beja. Miasto zostało odbudowane w nowej lokalizacji w 1109 roku przez bizantyjskiego dowódcę Eumathiosa Philokalesa. Cesarz Manuel I Komnen, panujący w latach 1143-1180, umocnił miasto w obliczu zagrożenia tureckiego. W XIV wieku zostało ono jednak ostatecznie zdobyte przez Turków, a dokładnie - przez dynastię Karasydów (tr. Karesioğulları), która utworzyła niezależne państewko na terenach obecnych prowincji Balıkesir i Çanakkale. Wkrótce potem, za panowania sułtana Orhana, Edremit znalazł się w granicach Imperium Osmańskiego.

Od XIX wieku znaczenie gospodarcze Edremitu rosło w związku z intensyfikacją produkcji oliwy z oliwek. Po zakończeniu I wojny światowej oraz wojny turecko-greckiej (1919-1923) przemysł ten znacznie się rozwinął, kosztem położonego dalej na południu Ayvalıku. Wynikało to z faktu, że rolnicy z Edremitu byli w znacznej części pochodzenia tureckiego, a uprawy drzew oliwnych w Ayvalıku były przed wojną w rękach greckich. Po podpisaniu traktatu pokojowego w Lozannie greccy mieszkańcy wybrzeża egejskiego zostali przesiedleni na tereny współczesnej Grecji, a ich miejsce zajęli Turcy, nie mający doświadczenia w wytwarzaniu oliwy. Dało to ogromną przewagę doświadczonym producentom z Edremitu i obecnie miasto to znane jest jako "Oliwna Stolica Turcji".

Informacje praktyczne

Centrum Edremitu położone jest po wschodniej stronie trasy E87, a z racji tego, że w mieście jest stosunkowo mało miejsc godnych zobaczenia, zdecydowanie odradzamy wjazd do serca miasta. Pomimo tego, że zamieszkuje je zaledwie 55 tysięcy mieszkańców, w centrum panuje ogromny ścisk i łatwo tworzą się korki. Ścisłe centrum Edremitu to okolice bulwaru Menderes, przy którym znajduje się wiele sklepów, restauracji, oddziały banków, bankomaty i urząd pocztowy. Największe centrum handlowe - Kipa AVM - leży po zachodniej stronie miasta, przy trasie E87.

Jeżeli planujecie zatrzymać się w tej okolicy na nocleg, to najatrakcyjniejsze hotele położone są poza centrum miasta - w dzielnicy Bostancı, oraz w pobliskich miejscowościach letniskowych - Akçay, Güre i Burhaniye. W Bostancı, czyli tuż przy porcie lotniczym, warto wziąć pod uwagę dwa hotele:

  • Adramis Thermal Hotel - wyposażony w saunę, baseny i łaźnię turecką kombinat wypoczynkowy. Ceny noclegu w pokoju 2-osobowym ze śniadaniem zaczynają się od 260 TL.
  • Entur Termal Hotel - nieco tańszy od poprzednika, również z basenami i centrum spa. Za nocleg w pokoju 2-osobowym, ze śniadaniem, trzeba zapłacić około 170 TL.

Co warto zobaczyć: 

Gdyby wartość miejsc atrakcyjnych turystycznie oceniać po ilości prowadzących do nich brązowych kierunkowskazów, to w przepadku Edremitu palma pierwszeństwa przypadła by maleńkiemu sanktuarium noszącemu nazwę Üçler Dede Türbesi czyli Grobowiec Trzech Dziadków. Miejsce jest dokładnie tym, na co wskazuje jego nazwa, czyli miejscem pochówku, z trzema grobowcami. Całość jest bardzo skromna i malutka, tak jakby wszystkie środki finansowe przeznaczono na tablice informacyjne, i należy je traktować jedynie jako lokalną ciekawostkę.

Üçler Dede Türbesi

O wiele ciekawszym (na skalę Edremitu) punktem zwiedzania może okazać się Muzeum Etnograficzne (tr. Ayşe Sıdıka Erke Etnografya Müzesi), urządzone w odrestaurowanym domu z czasów osmańskich, przy Bulwarze Azerbejdżanu (tr. Azerbeycan Bulvarı), nieopodal dworca autokarowego. W placówce tej wystawiono kolekcję dawnych fotografii miasta, kilka strojów ludowych oraz przedmiotów codziennego użytku. Muzeum czynne jest codziennie, za wyjątkiem poniedziałków.

Druga placówka muzealna w mieście to Muzeum Tłoczenia Oliwy (tr. Edremit Evren Ertür Tarihi Zeytinyağı Aletleri Müzesi), znajdujące się poza centrum Edremitu, przy trasie E87 w kierunku na miejscowość Akçay. Wystawione eksponaty to rozmaite urządzenia służące do tłoczenia oliwy od czasów antycznych aż do współczesności, zgromadzone przez rodzinę Ertürk, która zajmuje się produkcją oliwy od przeszło 40 lat.

Najstarszą budowlą w Edremicie jest Meczet Ołowiany (tr. Kurşunlu Camii), zbudowany w 1231 roku. Stoi on przy Bulwarze Kurşunlu (tr. Kurşunlu Bulvarı), w dzielnicy Kapıcıbaşı. To prosty budynek, kryty pojedynczą kopułą, zbudowany z ciosanych kamieni. Uwagę zwracają podtrzymujące łuki narteksu kolumny w porządku korynckim, najprawdopodobniej pochodzące z antycznego Adramyttionu. Ciekawostką są wiszące we wnętrzu meczetu dwa strusie jaja.

Meczet Ołowiany w Edremicie

Kolejnym zabytkowym budynkiem jest Meczet Tahta, stojący przy drodze w kierunku Akçay, na przedmieściu Kadıköy. Ta drewniana konstrukcja została przeniesiona tu ze wsi Kızılcabayır, położonej w odległej prowincji Çorum.

Lokalną ciekawostką jest położone po wschodnie stronie miasta wzgórze znane jako Ülkü Tepesi, na którym stoi pomnik pierwszego prezydenta Turcji - Atatürka. Podobno jest to najwyższy tego rodzaju monument w kraju, ale wszelkie takie twierdzenia należy traktować z przymrużeniem oka.

Jak dotrzeć?: 

Transportem publicznym: autokarami wyruszającymi z dworca w centrum Edremitu można dojechać do wielu miast w całej Turcji, w tym - do Ankary (70 TL), Bursy (40 TL), Çanakkale (25 TL), Izmiru (25 TL), Manisy (20 TL) i Stambułu (60 TL). Z tego samego dworca wyruszają minibusy kursujące wzdłuż wybrzeży Zatoki Edremit, do wielu miejscowości wypoczynkowych, m.in. do Akçay i Altınoluk.

Samochodem: Edremit leży na skrzyżowaniu drogi E87, prowadzącej z Çanakkale (130 km) na północnym-zachodzie, do miast położonych dalej na południu, na wybrzeżu Morza Egejskiego, w tym - do Burhaniye (17 km), Ayvalıku (45 km) i Izmiru (190 km). Na wschód od centrum Edremitu od tej drogi odchodzi na wschód trasa D230, do Balıkesir (86 km).

Samolotem: lotnisko w Edremicie (tr. Edremit Körfez Havalimanı) jest położone w dzielnicy Bostancı, na południe od centrum miasta. Codziennie można z niego polecieć do Ankary oraz do Stambułu.

Powiązane artykuły: 

Powiązane relacje: