Region:
Gdyby zapytać o pierwszą stolicę Imperium Osmańskiego, to z pewnością otrzymane odpowiedzi byłyby rozmaite i wskazujące na Bursę lub Edirne, a może nawet na Stambuł. Tymczasem prawidłowa odpowiedź jest dość zaskakująca - ten zaszczyt przypada niewielkiemu miasteczku Söğüt, położonemu w północno-zachodniej Turcji, w prowincji Bilecik. Co więcej, oprócz znaczenia historycznego Söğüt posiada kilka interesujących zabytków, które sprawiają, że warto do niego zawitać. Najczęściej odwiedzają go turyści tureccy, ze szczególnym uwzględnieniem grup pielgrzymkowych.
Zarys historii miasta
Historia osadnictwa na terenie Söğüt, podobnie jak to prawie wszędzie w Turcji bywa, sięga o wiele dalej w przeszłość niż przybycie do Azji Mniejszej plemion tureckich. Przed zdobyciem obszaru północno-zachodniej Anatolii przez Turków Söğüt nosiło nazwę Thebasion i należało do Bizancjum.
W 1231 roku Thebasion zostało zdobyte przez wodza tureckiego plemienia Kayı Ertuğrula i nadane mu w zarząd przez sułtana seldżuckiego Alaeddina Kajkubada I w nagrodę za sukcesy odniesione w walkach przeciwko Bizancjum. Plemię Kayı, któremu przewodził Ertuğrul, należało do szczepu Turków Oguzów, którzy przybyli do Anatolii wraz z Seldżukami lub nieco później, uchodząc przed napierającymi ze wschodu Mongołami. Pochodzenie Ertuğrula nie jest do końca jasne. Według jednej wersji był on synem legendarnego wodza Gündüzalpa, a według drugiej - jego ojcem był Sulejman Szah. Istnienie samego Ertuğrula również było podawane wątpliwość, ale potwierdzają je dwie monety wybite za panowania jego syna Osmana, na których jego imię brzmi "Osman bin Ertuğrul" i "Osman bin Ertuğrul bin Gündüz Alp".
Po śmierci Ertuğrula tytuł beja okręgu Söğüt przypadł jego synowi Osmanowi, eponimicznemu założycielowi dynastii Osmanów. Urodzony w Söğüt Osman panował w latach od 1299 - 1326, chociaż są to daty przybliżone. Z Söğüt rozpoczęły się wielkie kampanie militarne wojsk Osmana, które doprowadziły do zajęcia okolicznych miast: Karacahisar, Bilecik, Köprühisar i Yenişehir. Znajdowały się one wcześniej pod kontrolą innych plemion tureckich, noszących nazwy: Eskenderum, Konyali i Eskişehir.
Od zachodu tereny kontrolowane przez Osmana graniczyły z Imperium Bizantyjskim. Pod koniec życia, w 1326 roku, sułtan Osman I zdobył należącą do tego państwa Bursę, która stała się nową stolicą młodego państwa osmańskiego. Przyjmuje się więc, że Söğüt pełniło funkcję stolicy w latach 1299 - 1326.
Söğüt obecnie
Söğüt (czyli po polsku Wierzba) to obecnie małe miasteczko, liczące sobie zaledwie 20 tysięcy mieszkańców. Leży nieco na uboczu od głównych szlaków komunikacyjnych, w dolinie rzecznej, a gospodarczo uzależnione jest od ogromnego Eskişehir, oddalonego o 50 km. W czwartki odbywa się w miasteczku duży targ, na który ściągają mieszkańcy okolicznych wsi i miasteczek.
Pomimo niewielkich rozmiarów Söğüt sprawia bardzo dobre wrażenie, wiele budynków jest odremontowanych i ciekawie pomalowanych, a przyjezdni traktowani są z dużą życzliwością. Podobnie jak w wielu tureckich miasteczkach życie towarzyskie w Söğüt skupia się w okolicy centralnego placu, naprzeciwko meczetu Çifte Minareli Hamidiye Camii. W tej lokalizacji działa prężna herbaciarnia, która co minutę wydaje wiele szklaneczek ciemnozłotego, gorącego napoju, który stymuluje równie gorące dyskusje wśród bywalców.
W Söğüt działa co najmniej jeden hotel, noszący o nazwie Namlı i usytuowany przy wjeździe do miasta od strony Bilecik, dokładnie naprzeciwko parku Ertuğrula Gazi.
W centrum Söğüt funkcjonuje kilka lokant, które pomimo skromnego wyglądu podają bardzo smaczne zupy, pilaw i pide.
Bibliografia
- Reychman, Jan, Historia Turcji, Wrocław 1973
Co warto zobaczyć:
Jeżeli podróżuje się do Söğüt z kierunku północnego, z miasta Bilecik, to warto zwrócić uwagę na brązowy kierunkowskaz jeszcze przed wjazdem do Söğüt. Wskazuje on na drogę do mauzoleum i grobowca Dursun Fakih (tr. Dursun Fakih Türbesi). Spoczywa tam działająca w XIV wieku myślicielka, mistyczka i poetka Dursun Fakih, która była darzona wielkim szacunkiem przez samego sułtana Osmana I.
Do mauzoleum prowadzi kręta, górska droga, ale widoki ze szczytu wzgórza, na którym stoi sanktuarium, na okoliczne pasma górskie oraz miasteczko Bilecik, wynagradzają trud podróży. Samo mauzoleum to niewielki budynek, we wnętrzu którego stoi grobowiec Dursun Fakih. Aby wejść do środka, należy zdjąć obuwie i, w przypadku kobiet, zakryć włosy, podobnie jak czyni się to w meczetech. Pomimo pozornie odludnej lokalizacji istnieje duże prawdopodobieństwo, że podczas wizyty będą nam towarzyszyły turystyczne grupy pielgrzymkowe. Współrzędne geograficzne tego miejsca to: 40.081165, 30.139334.
Tuż przy wjeździe do Söğüt uwagę zwraca obszar parkowy. Jest to park Ertuğrula Gazi, a na jego terenie spoczywa "dziadek" dynastii Osmanów. Początkowo grobowiec Ertuğrula znajdował się na wolnym powietrzu, ale z czasem dobudowano nad nim ochronne mauzoleum. Obecny budynek pochodzi z 1886 roku, z okresu panowania sułtana Abdülhamida II.
Również tutaj, aby odwiedzić mauzoleum, należy przygotować się tak, jak do wejścia do meczetu. We wnętrzu stoi okryty zielonym suknem, bogato haftowany grobowiec. Otaczają go próbki ziemi, przywiezionej tu przez pielgrzymów nie tylko z terenów Turcji, ale także innych państw, w których dominuje islam. Dostrzegliśmy skrzyneczki ziemi z Egiptu, Iranu, Iraku, Arabii Saudyjskiej, Libii, Sudanu, Tunezji i Algierii.
Na terenie parku otaczającego mauzoleum Ertuğrula znajdują się grobowce, w których spoczywają jego żona, Halime Hatun, oraz ich młodszy syn, Savcı Bey. Początkowo pochowano tutaj także sułtana Osmana I, ale jego ciało zostało przeniesione do Bursy, a miejsce jego pierwotnego pochówku w Söğüt zostało specjalnie oznaczone.
Naprzeciwko parku zbudowano nowoczesną arenę, którą zdobią popiersia sułtanów. Tuż obok stoi imponujący budynek kuchni, który wykorzystywany jest podczas najważniejszego dorocznego wydarzenia w Söğüt. Przypada ono w drugim tygodniu września, kiedy to odbywa się wielki festiwal ku pamięci Ertuğrula. Centralnym punktem obchodów jest tzw. dzień ryżu (tr. pilav günü), podczas którego przygotowuje się ogromne ilości gotowanego ryżu. Tradycja ta ma ponoć przeszło 700 lat, a uczestniczą w niej tysiące ludzi.
Muzeum Ertuğrula Gazi mieści się w pięknym drewnianym domostwie, całkowicie odrestaurowanym po pożarze w 1990 roku. W swoich zbiorach zawiera eksponaty etnograficzne, w tym piękne tradycyjne ubiory oraz wykonane na szydełku torebki. W niewielkim ogrodzie za budynkiem muzeum wystawiono kilka znalezisk pochodzących z okresu przed podbojem tureckim, gdy miasto znane było jako Thebasion. Wśród nich uwagę zwraca fragment mozaiki oraz stele grobowe z czasów rzymskich.
Ponadto w Söğüt znajduje się kilka zabytkowych meczetów. Najstarszym jest Çelebi Sultan Mehmet Camii, zbudowany w latach 1414 - 1420, ale dość gruntownie wyremontowany i przebudowany na przełomie XIX i XX wieku. Ponadto naszą uwagę zwróciły: zbudowany w 1907 roku, za panowania sułtana Abdülhamida II, neoklasycystyczny meczet Çifte Minareli Hamidiye Camii oraz Ertuğrul Gazi Mescidi z XIX wieku.
Jak dotrzeć?:
Autokarem: do Söğüt kursują autokar z Bilecik (co godzinę, od 7:00 do 17:00), z Eskişehir (również co godzinę, do 18:00) oraz z Bozüyük (dwa razy dziennie).
Samochodem: Söğüt położone jest przy bocznej drodze, w pewnym oddaleniu od głównych szlaków komunikacyjnych regionu. Z Eskişehir należy jechać trasą E90 w kierunku północno-zachodnim i odbić z niej po około 25 kilometrach w kierunku północnym. Po dalszych 25 kilometrach i minięciu miejscowości Zemzemiye i Olkulu dojeżdża się do Söğüt.
Od strony Bilecik należy kierować się południowy-wschód, drogą nazywaną, oczywiście, Bilecik-Söğüt Yolu. Odległość wynosi około 28 kilometrów.
Powiązane artykuły:
Powiązane relacje:
- Zaloguj się albo zarejestruj aby dodać komentarz
