Kościół Świętego Demetriusza w Şirince

Współrzędne GPS: 37.943594, 27.431684

Położenie w mieście: 

Autorką wszystkich zdjęć oraz współautorką tekstu jest Agnieszka Klamborowska.

Według legendy, historia osadnictwa na terenie Şirince sięga czasów prześladowań chrześcijan w Cesarstwie Rzymskim. Legenda jednak nie została nigdy potwierdzona, pewnym natomiast jest, że Şirince przez bardzo długi okres czasu było zamieszkiwane przez prawosławnych chrześcijan, którzy pomimo faktu, że tereny te znajdowały się pod tureckimi rządami od XIV wieku, zachowali duży stopień autonomii, posiadali własne kościoły i szkoły oraz wybierali swojego burmistrza.

Kościół Świętego Demetriusza w Şirince

Kościół Św. Demetriusza (tr. Aziz Dimitrios Kilisesi) zbudowany został jako drugi, po kościele Jana Chrzciciela. Niestety, nie znana jest dokładna data budowy. Najczęściej podaje się, że budynek został zbudowany w XVII wieku, a same fundamenty i podpiwniczenie są jeszcze starsze. Kościół otrzymał imię Św. Demetriusza z Salonik (ur. ok. 280, zm. ok. 304-305), męczennika i świętego Kościoła katolickiego, prawosławnego, koptyjskiego i ormiańskiego.

Najwcześniejsze pisane relacje z życia Demetriusza zostały zebrane w IX wieku, choć istnieją wcześniejsze obrazy go przedstawiające. Znany jest również zbiór napisanych po grecku homilii, opisujących cuda przez niego dokonane. Według tych wczesnych relacji Demetriusza urodził się w rodzinie pobożnych chrześcijan z Salonik. Przedstawiany jest jako młodego człowieka z senatorskiej rodziny, który zginął śmiercią męczeńską, przebity, podczas prześladowań chrześcijan za panowania cesarzy Dioklecjana i Galeriana.

Kościół Świętego Demetriusza w Şirince

Z czasem kult świętego Demetriusza rozwinął się w nieoczekiwanym kierunku. W VI i VII wieku Saloniki znosiły powtarzające się ataki i oblężenia ze strony ludów słowiańskich, które migrowały na Bałkany. Demetriuszowi zaczęto przypisywać wiele cudownych interwencji w obronie miasta. Dlatego też późniejsza tradycja dotycząca Demetriusza traktuje go jako żołnierza armii rzymskiej. Obecnie święty Demetriusz jest on uważany za patrona służących w wojsku żołnierzy wyznania prawosławnego i katolickiego. Wierni modlą się do niego w obliczu zagrożenia najazdem innowierców oraz o przywrócenie wzroku.

Kościół Świętego Demetriusza w Şirince

Z kościoła pod wezwaniem Świętego Demetriusza w Şirince co roku, 15 sierpnia, wyruszała piesza, pięciogodzinna pielgrzymka wiernych do Domu Matki Boskiej, obecnie znanego jako Meryemana. Jest on położony na Wzgórzu Słowików, po drugiej stronie miasteczka Selçuk, około 15 kilometrów na zachód od Şirince.

Taki stan rzeczy utrzymywał się do lat 20-tych XX wieku, kiedy to traktat z Lozanny zarządził wymianę ludności pomiędzy Turcją a Grecją. Od tego momentu wieś zamieszkali muzułmanie. W związku z tym, Kościół Świętego Demetriusza i Kościół Jana Chrzciciela zostały opuszczone i stopniowo popadały w ruinę. W przypadku Kościoła Św. Demetriusza doszło nawet do zawalenia się dachu. Stan budynku przed remontem można zobaczyć na reprodukcjach fotografii wystawionych w jego wnętrzu. Dopiero generalny remont przeprowadzony w 2015 roku przywrócił kościółkowi dawną świetność.

Kościół Świętego Demetriusza w Şirince

Na uwagę zasługuje zachowany Ikonostas (gr. eikón oznaczające obraz oraz stásis, czyli pozycja, umiejscowienie) – ozdobna, pokryta ikonami drewniana ściana we wnętrzu budynku, pełniąca rolę ołtarza. Z przedsionka kościoła rozciąga się piękny widok na część wioski, gaje oliwne i pola uprawne. Obok znajduje się herbaciarnia i kawiarenka na świeżym powietrzu, gdzie można odpocząć po wejściu na górkę, na której stoi kościół.

Kościół Świętego Demetriusza w Şirince

Informacje praktyczne

Obecnie (koniec roku 2017) kościół jest otwarty dla turystów, a jego zwiedzanie jest darmowe.

Powiązane artykuły: