Jeżeli będziecie podróżować w kierunku północnym z Doliny Ihlara, zmierzając do serca Kapadocji, warto urządzić sobie przerwę w podróży, zatrzymując się przy tzw. katedrze w Selime. Trudno ją przegapić, ponieważ została wykuta w charakterystycznej skale, tuż przy drodze. W rzeczywistości jest to rozległy kompleks monastyczny, którego historia jest słabo poznana i pełna zagadek.

Zarys historii

Niektóre źródła, na przykład dziennik Hürriyet Daily News, podają, że w pierwsze publiczne nabożeństwa chrześcijańskie odbywały się w katedrze w Selime już 1700 lat temu. Miało mieć to związek z wydanym w 313 roku Edyktem Mediolańskim, który zaprowadzał wolność wyznania wiary w Cesarstwie Rzymskim. Sama katedra miała powstać jeszcze wcześniej, służąc chrześcijanom skrywającym się w Kapadocji przed prześladowaniami. Historia ta brzmi wiarygodnie, jednakże do tej pory nie znaleziono żadnych dowodów potwierdzających jej prawdziwość.

Przeprowadzone analizy i datowanie wykazały, że kompleks monastyczny w Selime istniał od VIII wieku, a zdobiące go freski powstały na przełomie X i XI wieku. Oczywiście nie wyklucza to możliwości, że wcześniej w tym samym miejscu znajdowały się inne pomieszczenia, służące chrześcijanom.

Wiadomo, że przez pewien czas zabudowania w Selime służyły jako karawanseraj dla podróżnych przemierzających Azję Mniejszą. Świadczą o tym ślady stajni oraz nazwa jednego z przejść - Kervan Yolu - czyli Droga Karawany.

Co więcej, skała w której wykuto katedrę pełniła również rolę fortecy. To właśnie w niej bohaterski dowódca seldżucki, Ali Pasza, stawiał odpór armii mongolskiej. Zginął wskutek podstępu, ponieważ twierdza w Selime okazała się zbyt trudna do zdobycia siłą. Wrogowie wywabili go z fortecy, przekonując, że chcą się porozumieć pokojowo. Gdy Ali Pasza, jego brat Mehmet i pięciu żołnierzy opuścili twierdzę, okazało się, że wśród obrońców znaleźli się zdrajcy, którzy odcięli im drogę powrotną.

Zwiedzanie

Skalny kompleks religijny w Selime składa się z wielu pomieszczeń, wśród których oprócz słynnej katedry znajduje się kilka mniejszych kościółków i kaplic, jak również stajnie, kuchnie i sala szkolna.

Pierwszy kościół, do którego trafiają zwiedzający kompleks w Selime, to pomieszczenie z bogato rzeźbionym wejściem. W jego wnętrzu znajduje się górna galeria, a w podłodze zostały wykopane liczne dziury. Służyły one jako piece mieszkańcom tego pomieszczenia, które w późniejszych czasach zostało przekształcone w skalne mieszkanie.

Najważniejszym pomieszczeniem kompleksu jest naturalnie wykuta w skale katedra. Podobno katedra w Selime jest największym kościołem skalnym na terenie Kapadocji. To przestronne pomieszczenie, do którego można obecnie dostać się po drabinie, podzielone jest solidnymi kolumnami na nawę główną i dwie nawy boczne. Wnętrze kościoła zdobią freski, przedstawiające sceny biblijne, w tym - ucieczkę do Egiptu, rzeź niewiniątek i chrzest Jezusa. Niestety freski te są bardzo słabo widoczne, z powodu pokrywającej je sadzy. Osadziła się ona na tych malowidłach w czasach, gdy katedra służyła jako kuchnia.

W odrębnym stożku skalnym mieści się mniejsza kaplica. Można w niej odszukać ciekawą płaskorzeźbę, przedstawiającą ptaki po obu stronach krzyża.

Kolejny kościół skalny - Marii Panny - położony jest około 100 metrów na wschód od katedry. Kościół ten uznawany jest z jeden z najpiękniejszych w Kapadocji, a dodatkową nagrodą dla osób, które do niego dotarły, są piękne baśniowe kominy czyli niezwykłe formacje skalne przed wejściem. Tuż obok znajdują się także stare, w większości opuszczone kamienne zabudowania dawnej wioski Selime.

Na szczycie skały w Selime zachowały się ślady dawnej fortecy, w tym - fragmenty murów oraz okopów, jak również tajemne przejścia i wykute w skale schody.

Po drugiej stronie drogi dojazdowej stoi wzniesione w XIII wieku Mauzoleum Ali Paszy - seldżuckiego dowódcy, który walczył tu z armią mongolską. We wzniesionym w latach 1316-1317 grobowcu, oprócz Ali Paszy pochowany został jego potomek - Selime Sultan. Grobowiec jest rzadkim i pięknym przykładem seldżuckiej architektury tego okresu. Został wzniesiony na planie ośmiokątnym i przykryty szpiczastą kopułą. Ściany budowli wykonano z cegieł oraz bloków kamiennych.

Przy drodze dojazdowej z Doliny Ihlara do Selime można łatwo dostrzec miejsca, oferujące panoramiczne widoki na "miejsce kręcenia Gwiezdnych Wojen". Warto się zatrzymać w jednym z nich, w celu spojrzenia na piękne krajobrazy kapadockie. Pamiętajcie jednak, że żaden film z cyklu Gwiezdne Wojny nie został tu nakręcony, o czym pisaliśmy kiedyś w artykule Pogromcy tureckich mitów turystycznych. Niestety obecnie widok został oszpecony jakąś ogromną, betonową budowlą, więc czas tego miejsca prysnął.

Informacje praktyczne

Aby obejrzeć wykute w skale pomieszczenia kompleksu w Selime, należy wspiąć się wąską i stromą ścieżką, wiodącą od głównej drogi przelotowej. Po drodze przechodzi się wyżłobionym tunelem, czyli wspominaną powyżej Drogą Karawany.

Kompleks monastyczny w Selime udostępniany jest zwiedzającym codziennie, w godzinach od 8:00 do 18:15. Cena wstępu to 10 TL, a ten sam bilet uprawnia do zwiedzania Doliny Ihlara.