Aslantaş i Yılantaş w dolinie Göynüş

Współrzędne GPS: 39.048302, 30.524300

Region: 

Dolina Göynüş, położona na terenie nazywanym Doliną Frygijską, to długa i wąska dolina otoczona wysokimi skałami z tufu wulkanicznego. Dawna nazwa doliny - Köhnüş - wywodzi się z tureckiego słowa köhnemiş, które oznacza obszar zwietrzały, zniszczony przez warunki pogodowe.

Aslantaş w dolinie Göynüş

Dolina leży u podnóży góry Türkmen, od południa ograniczają ją skały Aslankayalar, od zachodu - formacje Türkmen, a od północy- skały Yokhalil. W centrum doliny wznosi się wzgórze, na którym znajdują się pozostałości fortecy Köhnüş. W dolinie Göynüş znajduje się wiele śladów pozostawionych przez cywilizację frygijską, wśród których wyróżniają się dwa monumenty skalne, nazywane obecnie Aslantaş i Yılantaş.

Formacje skalne w dolinie Göynüş

Teren doliny Göynüş został po raz pierwszy przebadany przez szkockiego archeologa Ramsaya w latach 1884-1887. Zidentyfikował on na jej obszarze dwa monumentalne grobowce frygijskie oraz monument nazywany Maltaş. W połowie XX wieku holenderska archeolog Caroline Henriette Emilie Haspels przeprowadziła kolejne badania doliny i odkryła na jej terenie o wiele więcej frygijskich monumentów skalnych, wyrzeźbionych w trudno dostępnych obszarach masywów Aslankayalar i Akkuş Yuvası. W latach 1995-1996 para tureckich archeologów - Taciser Tüfekçi Sivas i Hakan Sivas - odkryli jeszcze dwa ołtarze skalne, położone w Boncuklu Inler Mevkii oraz w pobliżu monumentu Maltaş.

Nisza skalna w dolinie Göynüş

Formacje skalne w dolinie Göynüş

Na terenie doliny Göynüş znajduje się więc duża liczba monumentów frygijskich, w tym 40 grobowców, tworzących największą znaną badaczom nekropolię frygijską. Dodatkowo w dolinie zidentyfikowano grobowce skalne z okresu rzymskiego i bizantyjskie kościoły i kaplice wykute w skałach. Najstarsze, frygijskie monumenty z doliny Göynüş datowane są na okres od VIII do VI wieku p.n.e.

Dolina Göynüş

Najciekawsze z frygijskich grobowców w dolinie Göynüş położone są tuż przy drodze przecinającej dolinę. Pierwszym z nich jest Aslantaş czyli Lwia Skała. Monument ten został wyrzeźbiony w północnej, pionowej ścianie sześciennej skały, mającej wysokość około 11 metrów. Fasada grobowca ozdobiona jest reliefami dwóch potężnych lwów. Postacie zwierząt przedstawione są w pozycji stojącej na tylnych łapach, jakby przygotowywały się do skoku. Ich pyski są otwarte, zastygnięte w niemym ryku.

Ryczące lwy z monumentu Aslantaş w dolinie Göynüş

Poniżej, u stóp ryczących lwów, znajdują się znacznie gorzej zachowane reliefy przedstawiające kolejne dwa lwy, w pozycji siedzącej. Pomiędzy sylwetkami stojących lwów znajduje się kwadratowe wejście do grobowca. Komnata grobowa została wykuta na planie prostokątnym i nie jest ozdobiona w wyszukany sposób.

Monumentalny grobowiec frygijski Aslantaş w dolinie Göynüş

Drugi wspaniały grobowiec frygijski znany jest lokalnie jako Yılantaş czyli Wężowa Skała. W rzeczywistości monument przedstawiał nie węże, a lwy, a badacze określają go jako Kırık Aslantaş (czyli złamaną Lwią Skałę).

Monumentalny grobowiec frygijski Yılantaş w dolinie Göynüş

Nieporozumienie co do nazwy i oryginalnego wyglądu tego monumentu wynika ze stanu jego zachowania. Najprawdopodobniej w wyniku trzęsienia ziemi oryginalna fasada została rozszczepiona, a następnie rozpadła się na fragmenty, rozrzucone obecnie na ziemi.

Monumentalny grobowiec frygijski Yılantaş w dolinie Göynüş

Dojazd: 

Dolina Göynüş położona jest około 1,5 km na zachód od łączącej Afyon i Eskişehir drogi D665. Administracyjne teren ten należy do wsi Kayıhan, w dystrykcie İhsaniye.

Kierunkowskaz do doliny Göynüş

Transport publiczny: do wsi Kayıhan można dojechać dolmuszem z Afyonu. Odlegość 6 km dzielącą dolinę Göynüş od Kayıhan trzeba pokonać na piechotę lub wynająć w tym celu taksówkę.

Kierunkowskaz do grobowca Aslantaş

Samochodem: Zjazd na teren doliny Göynüş z drogi D665 znajduje się w odległości 34 km na północ od Afyonu i 103 km na południe od Eskişehir. Jadąc z kierunku Afyonu warto zatrzymać się po drodze w pobliskim Ayazini (6 km na południowy-wschód od doliny Göynüş), gdzie w skałach wykuta została cała nekropolia oraz wspaniały kościół bizantyjski.

Kierunkowskaz do grobowca Yılantaş

Powiązane artykuły: 

Powiązane relacje: