Wizyta w Muzeum Archeologicznym w Alanyi może okazać się dla wielu gości bardzo miłym zaskoczeniem. Któż mógłby się spodziewać, że w centrum naczelnego wakacyjnego kurortu Turcji położona jest tak ciekawa i dobrze przygotowana placówka muzealna? Z pewnością do osób zdumionych należała ekipa Turcji w Sandałach, która długo zwlekała z odwiedzinami w tym muzeum. Obawialiśmy się, że podobnie jak w przypadku wielu lokalnych muzeów archeologicznych w Turcji, zobaczymy tam kilka zakurzonych gablot ze skąpymi opisami w języku tureckim. Tymczasem zastaliśmy świetnie przygotowane ekspozycje i ciekawie zaprezentowane znaleziska, które mogą zachęcić wielu podróżników do bardziej dogłębnej eksploracji okolic Alanyi oraz do zapoznania się zarówno z historią tego regionu, jak i całej Turcji. Jeżeli podczas pobytu w Alanyi znajdziecie się w okolicach jaskini Damlataş to poświęćcie godzinę czasu na odwiedziny w pobliskim muzeum, a z pewnością nie pożałujecie!

Historia placówki

Muzeum Archeologiczne w Alanyi działa od 1967 roku, kiedy to postanowiono pokazać turystom zgromadzone na przestrzeni lat znaleziska z okolic miasta. Dodatkowo, aby uczynić placówkę bardziej atrakcyjną, sprowadzono do niej kilka eksponatów z Muzeum Cywilizacji Anatolijskich w Ankarze. Mają one na celu przybliżenie zwiedzającym bogatej przeszłości Azji Mniejszej, a pochodzą, między innymi, z epoki brązu, państwa Urartu, Frygii i Lidii.

W 2012 roku muzeum przeszło gruntowny remont i obecnie jest nowocześnie przygotowaną placówką - widać, że osoby odpowiedzialne za jej organizację mają doskonałą orientację w temacie przedstawiania zwiedzającym trudnego tematu archeologii i historii regionu w interesujący sposób.

Ekspozycje muzealne

Muzeum podzielone jest na kilka sekcji tematycznych, wiele eksponatów zostało wystawionych w muzealnym ogrodzie, którego absolutnie nie można pominąć podczas zwiedzania. Z myślą o najmłodszych przygotowano natomiast salę zabaw, w której mogą spędzić czas zapoznając się z książeczkami historycznymi lub układając puzzle o tematyce archeologicznej.

Po wejściu do budynku pierwsza gablota przedstawia dawne cywilizacje z terenu Anatolii, od czasów paleolitycznych, przez epokę miedzi aż do epoki brązu. Kolejna gablota poświęcona jest Hetytom, Urartyjczykom, Frygom i Lidyjczykom. Wystawione tu eksponaty to w dużej mierze przedmioty przywiezione specjalnie do Alanyi z Ankary, a odkryte na stanowiskach archeologicznych rozrzuconych po terenie całej Turcji.

Naprzeciwko tych gablot znajdują się inskrypcje i ozdoby z kościoła Hagios Georgios, który do 1923 roku należał do prawosławnych Greków zamieszkujących okolice Alanyi. Ciekawostkę stanowi inskrypcja w języku znanym jako karamanlı, którym posługiwała się grupa chrześcijan z terenów Imperium Osmańskiego. Był to dialekt języka tureckiego zapisywany w alfabecie greckim.

Następnie zwiedzający przechodzą do największej, centralnej sali muzeum. Jednym z najważniejszych eksponatów w niej wystawionych jest inskrypcja w języku fenickim, znaleziona na terenie antycznego miasta Laertes i datowana na koniec VII wieku p.n.e.

Z jednej strony sali kontynuowany jest chronologiczny przegląd cywilizacji anatolijskich, w gablotach przedstawiających eksponaty z okresu greckiego, rzymskiego i bizantyjskiego.

Pozostałe gabloty gromadzą przedmioty zgrupowane tematycznie, w tym figurki z terakoty, naczynia ceramiczne, przedmioty szklane, lampy i biżuterię.

Ponadto w tej sali znajduje się wiele sarkofagów oraz tzw. ossuaria czyli pojemniki na prochy lub kości zmarłego. Stoi w niej także kilka posągów z okresu rzymskiego.

Odrębna sala muzealna poświęcona jest tematyce morskiej. W jej centrum stoi naturalnej wielkości model statku służącego do transportu towarów takich jak wino czy oliwa. Wypełniają go wydobyte z dna morskiego amfory.

Poza tym w sali tej zgromadzono wszelkie eksponaty związane z żeglugą, w tym: marmurowy fryz przedstawiający żeglarzy, a znaleziony w antycznym Selinus, ogromnych rozmiarów mozaika antyczna, ukazująca łódź wiosłową oraz ryby i potwory morskie, działo z czasów osmańskich, pochodzące z portu w Alanyi.

Luźno związany z tematyką żeglugi jest natomiast kolejny eksponat w tej sali - wykonane z brązu pudełko, którego przednia ściana ozdobiona jest rzeźbą przedstawiającą mitologicznego uskrzydlonego konia czyli Pegaza. Ten pięknie wykonany przedmiot, datowany na II-I wiek p.n.e. został znaleziony w antycznym portowym mieście znanym jako Antiochia ad Cragum.

Ostatnia sala muzealna zawiera przedmiot, którym muzeum szczególnie się chlubi. To wysoka na około 50 cm, wykonana z brązu figurka Heraklesa, pochodząca z II wieku n.e. Została przypadkowo znaleziona w okolicach Alanyi i w ostatniej chwili udało się zapobiec jej nielegalnemu wywozowi z terenu Turcji.

Podłogę w tej sali przykryto taflami szkła, pod którymi widoczna jest piękna rzymska mozaika, przedstawiająca towarzysza Heraklesa o imieniu Hylas, którego pojmały nimfy wodne.

Ogród muzealny to przyjemnie zaaranżowane miejsce, w którym pośród drzew i krzewów dostojnie przechadzają się pawie. Wystawione tu eksponaty to sarkofagi antyczne, stele nagrobne, ołtarze, kapitele kolumn, inskrypcje seldżuckie z twierdzy w Alanyi, nagrobki osmańskie oraz kilka mozaik. Ciekawostkę stanowi ekspozycja etnograficzna, której najważniejszym elementem jest prasa służąca do wyciskania oliwy z oliwek.

Informacje praktyczne

Muzeum Archeologiczne w Alanyi jest otwarte od poniedziałku do piątku, w godzinach od 8:00 do 12:30 i od 13:30 do 17:00. W 2014 roku bilet wstępu kosztował 5 TL.

W muzeum znajduje się mnóstwo tablic informacyjnych, czytelnie przygotowanych i opisanych w językach tureckim oraz angielskim.

Placówka położona jest w centrum Alanyi, przy ulicy İsmet Hilmi Balcı, naprzeciwko Biura Informacji Turystycznej i nieopodal jaskini Damlataş oraz plaży Kleopatry.