Afyon to miasteczko, w którym prawie każdy podróżnik znajdzie coś dla siebie. Miłośnicy dobrej kuchni zachwycą się lokalną kiełbasą nazywaną sucuk oraz pysznym, słodkim kaymakiem. Poszukiwacze mistycyzmu odkryją tu dawną lożę bractwa wirujących derwiszów oraz piękne, zabytkowe meczety. Zwolennicy aktywnego spędzania czasu z pewnością podejmą wyzwanie zdobycia twierdzy górującej nad miastem, a ci, który wolą błogie lenistwo z radością zanurzą się w termalnych basenach należących do luksusowych hoteli na przedmieściach.

Pełna nazwa miasta brzmi Afyonkarahisar, czyli dosłownie Czarna Twierdza Opium, ale dla uproszczenia sprawy będziemy się dalej posługiwać określeniem Afyon, pod którym miasteczko znane było do 2004 roku, kiedy to turecki parlament postanowił nadać mu nowe miano.

Afyon to miasteczko w małym stopniu zmienione przez obecność turystów, którzy trafiają tu czasem w ramach wycieczek objazdowych, lecz zwykle po kilku godzinach ruszają dalej. Sprzyja to bliższemu poznaniu oblicza nieturystycznej Turcji. Jednocześnie należy pamiętać, że jego mieszkańcy są głęboko religijni. Uszanowanie ich wrażliwości przejawia się między innymi odpowiednim strojem. To, co jest strojem codziennym wczasowicza w Alanyi, tutaj będzie raziło jako niestosowne.

Zarys historii

Początki historii Afyonu sięgają czasów hetyckich i związane są z lokalną twierdzą, której najwcześniejsze fragmenty datowane są na II tysiąclecie p.n.e. Od okresu dominacji frygijskiej miasto znane było jako Akroneos, a nazwa ta funkcjonowała w różnych odmianach aż do VIII wieku n.e. Zanim jednak ją zmieniono, miastem rządzili Lidyjczycy, Persowie, Seleucydzi, władcy Pergamonu oraz Rzymianie. W okresie bizantyjskim miasto stało się świadkiem zwycięstwa, jakie odniósł cesarz Leon III nad Arabami, którzy oblegali Akroneos w 740 roku. Właśnie wtedy nadano mu nową nazwę — Nicopolis czyli "Miasto Zwycięstwa".

W 1071 roku pojawili się tu Seldżucy, którzy szybko wprowadzili nowe określenie miasta. Tym razem było to Kara Hisar, czyli Czarna Twierdza, oczywiście z powodu wznoszącego się na ciemnej wulkanicznej skale starożytnego zamczyska. Po rozpadzie seldżuckiego Sułtanatu Rumu na początku XIV wieku miasto stało się stolicą jednego z licznych państewek tureckich, założonego przez byłego wezyra o imieniu Sâhib Ata. Jego potomkowie rządzili Afyonem do około 1275 roku, kiedy to tereny te zostały wchłonięte przez rozkwitające w sąsiedztwie państwo rodu Germiyanoğulları.

Do imperium Osmanów Afyon po raz pierwszy został włączony w 1392 roku, ale następnie szybko utracony podczas najazdu Tamerlana w 1402 roku. Ponownie pod kontrolę osmańską dostał się w 1428 roku. Od tego czasu miasto rozkwitało, głównie dzięki produkcji opium. Przez wiele stuleci zamieszkiwała je zarówno ludność turecka, jak i ormiańska.

Po zakończeniu I wojny światowej oraz w czasie wojny turecko-greckiej, toczonej w latach 1919-1922, okolice Afyonu były okupowane kolejno przez wojska francuskie, włoskie i greckie. Po kontrolę turecką miasto wróciło 27 sierpnia 1922 roku, czyli zaraz po zwycięstwie Turków pod pobliskim Dumlupınar.

Aż do lat 60-tych XX wieku Afyon był ważnym ośrodkiem produkcji opium — od którego pochodzi jego nazwa. Z powodu nacisków międzynarodowych zdecydowano się na zaprzestanie tej działalności i obecnie w mieście produkuje się jedynie pochodne opium, w tym morfinę, pod ścisłą państwową kontrolą.

Informacje praktyczne

Noclegi

Planując nocleg w Afyonie staje się przed prostym wyborem — albo komfortowy hotel termalny na obrzeżach miasta, albo prosty hotel miejski w jego centrum. Oczywiście hotele termalne są znacząco droższe od tych miejskich, ale też oferują niezrównanie wyższy poziom. Natomiast zaletą hoteli miejskich jest dogodne położenie, ponieważ można z nich bez problemu zwiedzić Afyon na piechotę.

Większość hoteli termalnych w okolicach Afyonu położonych jest na północny-zachód od miasta, przy drodze D300 do Izmiru lub D650 do Kütahyi. Jeżeli marzycie o wypoczynku w hotelu termalnym, ale dysponujecie budżetem, który nie pozwala na wielkie szaleństwo, to warto wziąć pod uwagę nocleg w miejscowości Gazlıgöl, położonej około 23 km na północ od Afyonu.

Hotele miejskie w Afyonie to w większości przypadków tanie, ale podstawowe opcje noclegowe. Pamiętajcie, że wraz z obniżaniem ceny znacznie spada standard placówki.

Kuchnia lokalna

Z Afyonu nie wolno wyjechać bez skosztowania dwóch największych przebojów kulinarnych miasta. Pierwszą z nich jest kajmak (tr. kaymak), czyli specjalna odmiana bardzo gęstej i słodkiej w smaku śmietany. Legendarny smak kajmaku z Afyonu przypisuje się szczególnym warunkom hodowli tamtejszego bydła, które ponoć spożywa pozostałości słomy makowej i nasion maku, z których wytwarza się w tym regionie opium do celów medycznych.

Drugim typowym produktem spożywczym z Afyonu jest sucuk. To pikantna kiełbasa wołowa, która w wielu odmianach znana jest nie tylko w całej Turcji, ale i poza jej granicami. W Afyonie trudno przejść przez centrum bez napotkania specjalistycznych sklepów handlujących sucukiem.

Ponadto będąc w Afyonie warto spróbować etli pide - charakterystycznej dla centralnej Turcji mięsnej wersji pizzy, keşkek - potrawy z gotowanej pszenicy i ciecierzycy z dodatkiem mięsa, ağzaçık - nadziewanego serem lub soczewicą ciasta francuskiego oraz produkowanych lokalnie chałwy i lokum.

Jeżeli hotel, w którym się zatrzymaliście, oferuje śniadania, to zapewne ważnym składnikiem tego posiłku będzie zarówno sucuk, jak i kajmak. Jednak warto poszukać w Afyonie wyspecjalizowanych lokali, które podają pyszne desery na bazie tej śmietany.

Zakupy

W centrum Afyonu znajduje się cała dzielnica targowa, nazywana Uzun Çarşı czyli Długi Targ, położona w okolicach ulicy Basın Caddesi. W całym mieście znajduje się mnóstwo sklepów i stoisk, na których z łatwością można zaopatrzyć się w produkty spożywcze, w tym w te charakterystyczne dla miasta.

Oprócz tradycyjnych sklepów i bazarów w Afyonie można także wybrać się na zakupy do nowoczesnego centrum handlowego. Takich placówek jest w pobliżu miasta kilka, a skupiły się one na zachód od centrum, wzdłuż drogi prowadzącej do Izmiru. Jednym z największych jest Afium, położone na skrzyżowaniu dróg do Izmiru i Kütahyi. Działa w nim ogromny supermarket spożywczo-przemysłowy, wiele sklepów odzieżowych oraz restauracje sieciowe, zarówno zagraniczne, jak i tureckie. Nieco bliżej centrum, również przy drodze na Izmir, działa centrum handlowe Zeyland AVM.