Siódme największe miasto Turcji nie posiada uroku Stambułu, powagi Ankary oraz historii równie bogatej jak Izmir, ale z pewnością podróżnicy odwiedzający Adanę nie będą rozczarowani. Nowoczesna metropolia kryje kilka prawdziwych perełek architektury oraz jest ojczyzną jednego z najsłynniejszych dań tureckiej kuchni - kebabu Adana.

Miasto położone jest nad rzeką Seyhan, w sercu równiny Cylicyjskiej (tr. Çukurova), której płaskie, dobrze nawodnione tereny są jednym z najbardziej urodzajnych obszarów na świecie. Strategiczne położenie Adany od wielu tysiącleci czyniło ją bramą prowadzącą z Bliskiego Wschodu i Azji Środkowej do Anatolii i dalej, do Europy. Droga z Adany na równinę anatolijską prowadzi przez tzw. Wrota Cylicyjskie, czyli przełęcz Gülek w górach Taurus.

Nazwa miasta najprawdopodobniej pochodzi z czasów hetyckich, od nazwy Uru Adaniyya — położonej na terenie królestwa Kizzuwatna (czyli Cylicja). Inne źródła wywodzą pochodzenie nazwy od mitycznego greckiego plemienia Danaus, które osadziło się w tym regionie. W Iliadzie Homer wspomina wprost nazwę Adana, a w czasach hellenistycznych miasto nazywane było Antiochią nad Sarus (czyli rzeką Seyhan).

Historia miasta

Najstarsze ślady osadnictwa na terenie Adany zostały znalezione w samym centrum miasta, w tumulusie Tepebağ, datowanym na okres neolitu, od 6000 roku p.n.e. W sumeryjskim Eposie o Gilgameszu pada nazwa Adana, ale nie jest możliwe przeprowadzenie identyfikacji tego miejsca ze znanym nam obecnie miastem.

W II tysiącleciu p.n.e. Adana znajdowała się pod kontrolą królestwa Kizzuwatna, które od 1335 roku p.n.e. było protektoratem hetyckim. Po rozpadzie imperium Hetytów Adana przechodziła pod kontrolę kolejno: asyryjską, perską, grecką i rzymską. Dzieje Adany połączone są z historią pobliskiego Tarsu (obecnie Tarsus) - znaczenie tych dwóch ośrodków zmieniało się wraz ze zmianami w biegu rzeki Seyhan.

W VII wieku n.e. Adanę zdobyli Arabowie, od których odbili ją w IX wieku Bizantyjczycy. W XI wieku tereny Anatolii opanowali Turcy Seldżuccy. Od tego czasu o tereny Cylicji walczyli przez kilka wieków krzyżowcy, Bizancjum i Ormianie. Do 1359 roku Adana była stolicą Ormiańskiego Królestwa Cylicji, ale cesarz bizantyjski Konstantyn III przekazał miasto panującym w Egipcie Mamelukom. Jeden z tureckich rodów, który osiedlił się wówczas w Adanie - Ramadanidzi — rządził miastem aż do podboju osmańskiego na początku XVI wieku. Ramadanidzi zachowali duże wpływy w regionie, a po wprowadzeniu nazwisk w Turcji znani są jako rodzina Onur.

Adana — autorką zdjęcia jest Kamila Mądrzyńska

Adana obecnie

Miasto jest jednym z największych ośrodków przemysłowych Turcji. Początki rozwoju gospodarczego Adany sięgają II połowy XIX wieku, kiedy to Europa zaczęła sprowadzać z Turcji duże ilości bawełny, gdyż wskutek wojny domowej w Stanach Zjednoczonych tamtejsza produkcja bawełny znacząco spadła. Chwilowy kryzys gospodarczy w rozwoju miasta rozpoczął się w 1915 roku, po wygnaniu z Adany liczne społeczności ormiańskiej, która zarządzała większością produkcji przemysłowej. Ponowny rozkwit nastąpił po proklamowaniu Republiki Tureckiej i otwarciu zamkniętych uprzednio fabryk. Po powstaniu zapory Seyhan w latach 50-tych XX wieku obszar równiny Çukurova przeżył gwałtowny wzrost produkcji rolniczej. Ponadto miasto jest znaczącym centrum akademickim, gdyż mieści się w nim Uniwersytet Çukurova, na którym studiuje ponad 23 tysiące studentów.

Na ulicach Adany — autorką zdjęcia jest Magdalena Wanta

Informacje praktyczne

Klimat

Z racji swojego położenia przy zbiornikach wodnych, które nawadniają tereny uprawne wokół Adany, klimat panujący w mieście niestety nie należy do przyjemnych, zwłaszcza w lecie w Adanie jest bardzo wilgotno i duszno. Pragniemy też ostrzec przed kosztowaniem wody z kranu w Adanie, grozi to naprawdę nieprzyjemnymi konsekwencjami!

Przeczytaj więcej o wodzie pitnej

Więcej informacji o Adanie znajdziecie w relacji Nasza turecka przygoda.

Kuchnia lokalna

W potrawach typowych dla Adany widoczne są wpływy kuchni wędrownych plemion pasterskich Yörüków, Arabów i Ormian. Najpopularniejsze dania przygotowywane są z baraniny z dodatkiem bulguru i charakteryzują się pikantnym smakiem, który uzyskiwany jest przez obfite korzystanie z czerwonej papryki.

Najbardziej znana potrawa wywodząca się z tego miasta to Adana kebab. Przygotowywany jest on z mielonego mięsa, mocno przyprawionego papryką. To danie rozsławiło lokalną kuchnię w całej Turcji.

Kebab Adana

Charakterystycznym lokalnym napojem jest şalgam czyli sfermentowany sok z czarnej marchwi. Posiada on korzystny wpływ na organizm, a jego charakterystyczny smak można szybko pokochać lub znienawidzić.

Uliczny sprzedawca şalgamu w Adanie — autorką zdjęcia jest Magdalena Wanta

Popularne desery podawane w Adanie to m.in. halka tatlı oraz taş kadayıf oraz owoce, rosnące obficie na równinie Çukurova.